Iechyd yn y Gaeaf

 

YN ÔL I'R MYNEGAI

 

Mae cartrefi oer yn cael effaith sylweddol ar iechyd pobl. Un o'r ffyrdd gorau o gadw'ch hun yn iach yn ystod y gaeaf yw cadw'n gynnes.

 Gall cadw’n gynnes dros fisoedd y gaeaf helpu i atal annwyd, ffliw neu gyflyrau iechyd mwy difrifol fel trawiad ar y galon, strôc, niwmonia ac iselder.

Mae’r siawns o’r problemau hyn yn uwch os ydych yn agored i salwch sy’n gysylltiedig ag oerfel oherwydd un neu fwy o’r canlynol:

  •  rydych chi dros 65
  • rydych ar incwm isel (felly ni allwch fforddio gwresogi)
  • os oes gennych gyflwr iechyd hirdymor fel clefyd y galon, yr ysgyfaint neu'r arennau
  • rydych yn anabl

image depicting elderly patient

 

Mae ffliw yn salwch hynod heintus a all ledaenu’n gyflym.

Os ydych mewn perygl o gymhlethdodau oherwydd y ffliw, efallai y byddwch yn gymwys i gael pigiad ffliw am ddim.

 

Sut i gadw'n gynnes

Nod cyngor y llywodraeth ar baratoi ar gyfer y gaeaf yw lleihau salwch a marwolaethau sy'n gysylltiedig ag oerfel. Mae awgrymiadau allweddol yn cynnwys:

  • Cadwch eich cartref yn gynnes. Dylai eich prif ystafell fyw fod rhwng tua 18-21C (65-70F) a gweddill y tŷ ar o leiaf 16C (61F). Gallwch hefyd ddefnyddio potel dŵr poeth neu flanced drydan (ond nid y ddwy ar yr un pryd) i gadw'n gynnes tra byddwch yn y gwely.
  • Bwyta'n dda. Mae bwyd yn ffynhonnell egni hanfodol, sy'n helpu i gadw'ch corff yn gynnes. Ceisiwch wneud yn siŵr eich bod yn cael prydau a diodydd poeth yn rheolaidd drwy gydol y dydd a chadwch yn actif yn y cartref os gallwch.
  • Gwisgwch yn gynnes, y tu mewn a'r tu allan. Rhowch haenen ar eich dillad i gadw’n gynnes a gwisgwch esgidiau gyda gafael da os oes angen i chi fynd allan. Os yn bosibl, arhoswch y tu mewn yn ystod cyfnod oer os oes gennych chi broblemau'r galon neu broblemau anadlu.
  • Gwiriwch gymdogion neu berthnasau hŷn i wneud yn siŵr eu bod yn ddiogel ac yn iach. Gwnewch yn siŵr eu bod yn ddigon cynnes, yn enwedig yn y nos, a bod ganddynt stociau o fwyd a meddyginiaethau fel nad oes angen iddynt fynd allan yn ystod tywydd oer iawn. Os ydych yn poeni am berthynas neu gymydog oedrannus, cysylltwch â’ch cyngor lleol neu ffoniwch linell gymorth Age UK ar 0800 00 99 66.
 

Manteision tywydd oer

Efallai y byddwch hefyd yn gallu hawlio cymorth ariannol ac ymarferol gyda gwresogi eich cartref. Mae'r grantiau sydd ar gael yn cynnwys Taliadau Tanwydd Gaeaf a Thaliadau Tywydd Oer.

Mae Taliadau Tanwydd Gaeaf o hyd at £300 ar gael os cawsoch eich geni ar neu cyn Gorffennaf 5 1951.

I gael gwybod mwy am Daliadau Tanwydd Gaeaf, ffoniwch 0845 915 1151 (8.30am-4.30pm Llun-Gwener, ffôn testun 0845 601 5613)  neu ewch i Taliad Tanwydd Gaeaf

Mae’n bosibl y bydd Taliadau Tywydd Oer ar gael i chi os ydych yn derbyn budd-daliadau penodol neu os oes gennych blentyn sy’n anabl neu o dan bump oed.

I gael gwybod mwy am Daliadau Tywydd Oer cysylltwch â'r Ganolfan Byd Gwaith (gallwch ddod o hyd i'r swyddfa agosaf yn y llyfr ffôn)  neu ewch i Taliad Tywydd Oer

Mae gan yr Ymddiriedolaeth Arbed Ynni (EST) gyngor ar sut i leihau biliau a gwneud eich cartref yn fwy ynni-effeithlon. Gallant hefyd roi cyngor ar grantiau a chynlluniau sydd ar gael ledled y DU. Dysgwch fwy ar-lein o wefan yr EST neu ffoniwch 0300 123 1234 (9am-8pm Llun-Gwener a 10am-2pm dydd Sadwrn).

I gael rhagor o wybodaeth am fudd-daliadau tywydd oer a chymorth arall sydd ar gael darllenwch yr adran 'Cymorth ariannol i gynhesu'ch cartref' yn y daflen Cadw'n Gynnes, Cadw'n Iach.